I kwartał na rynku biurowym w Warszawie potwierdził wcześniejsze przewidywania dotyczące nowej podaży, ale przyniósł również kilka zaskakujących obserwacji w kwestii popytu. O ile deweloperzy w dalszym ciągu ostrożnie podchodzą do rozpoczynania nowych projektów, o tyle najemcy już chętniej podpisują nowe umowy oraz umowy przednajmu. Czy rynek biurowy odczuwa już skutki wojny w Ukrainie i jakie to może mieć przełożenie na przyszłe wyniki?

W ciągu pierwszych sześciu miesięcy tego roku CH Forum Gliwice, jedno z największych centrów handlowo-rozrywkowych na Śląsku, zanotowało znaczący wzrost liczby odwiedzających – footfall wzrósł niemal o 10 proc. w porównaniu z analogicznym okresem w 2022 roku. Dodatkowo, obroty osiągnęły poziom 17 proc. wyższy niż w tym samym okresie roku ubiegłego.

Rosną opłaty czynszowe i eksploatacyjne, wydłużają się okresy najmu, a umowy podlegają coraz wyższej, corocznej indeksacji stawek. Mimo to biura na wszystkich rynkach w Polsce cieszą się nadal rekordowo dużym zainteresowaniem.

Do końca roku sektor może wzbogacić się o ok. 200 000 mkw., z czego zgodnie z trendem ostatnich lat najwięcej przypadnie na format parków handlowych, które odpowiadają za 77 proc. powierzchni w budowie – wynika z analizy Cushman & Wakefield.

Budynek E należący do kompleksu Nowy Rynek realizowanego przez Skanska, choć nadal w budowie, już teraz pozyskuje swoich przyszłych lokatorów. Na ok. 2 000 mkw. swoje biuro otworzy tu międzynarodowa firma Wunderman Thompson Technology. Do dyspozycji pracowników będą nie tylko wygodne i nowoczesne przestrzenie biurowe, ale również taras na trzecim piętrze budynku. Z nową siedzibą wiążą się też plany rozwojowe WTT – spółka chce powiększyć zespół specjalistów Sitecore oraz rozwijać projekty, między innymi dla nowego klienta Greene King. Otwarcie biura zaplanowane jest na lipiec 2023 roku.

Utrzymujące się wysokie koszty budowy i finansowania nowych projektów, w połączeniu ze znaczną ilością wolnej powierzchni biurowej, wpływały na decyzje deweloperów dotyczące rozpoczynania kolejnych inwestycji. Aktywność najemców w niemal wszystkich głównych miastach zauważalnie wzrosła, co może wskazywać na powrót popytu na powierzchnie biurowe do poziomu sprzed pandemii. Od strony inwestycyjnej, sektor biurowy wyprzedził rynek magazynowy i z zainwestowanym kapitałem na poziomie 2,12 mld euro w 2022 roku uplasował się na pierwszym miejscu pod względem wolumenu inwestycyjnego.

Najniższy od dekady wolumen powierzchni w budowie, który na koniec III kwartału wynosił 153,7 tys. mkw. wraz ze stabilnym popytem na poziomie 129 tys. mkw. sprawia, że wizja luki podażowej na warszawskim rynku biurowym jest bardzo realna. Stabilne od wielu lat stawki czynszu delikatnie wzrosły.

Dzisiaj miałem przyjemność uczestniczyć w Pressummit 2023 organizowanym przez nowyadres.pl w Zakopanem. Wysłuchałem mniej lub bardziej interesujących debat, ale ta na temat "patodeweloperki" poruszyła mnie wyjątkowo. Nie jestem redaktorem, ale prowadząc investmap.pl od 17 lat pozwolę sobie na trochę prywaty i ten subiektywny komentarz. Przez godzinę dowiedziałem się, że odpowiedzialni za ten stan rzeczy są przede wszystkim aktywiści i politycy. I chociaż wcale nie uważam, że są bez winy, tworząc czasami nadmuchane teorie, czy złe prawo, to jednak deweloperzy budują mieszkania. Odpowiedzialny deweloper oczywiście, że kieruje się zyskiem, bo przecież jest odpowiedzialny także za firmę, za realizację inwestycji, za wynagrodzenia pracowników i podwykonawców, ale to nie wyklucza wrażliwości na sprawy istotne społecznie.

Na rynkach regionalnych jest coraz więcej wolnych powierzchni biurowych. W Warszawie, mimo spadku popytu, dostępność biur jest coraz mniejsza.

Polska Centralna należy do tzw. wielkiej piątki największych regionów przemysłowych i logistycznych w Polsce. W ostatnich pięciu latach (2018-2022) całkowite zasoby tego rynku zwiększyły się o ponad 1,5 mln mkw. do 4,09 mln mkw. W ramach regionu Polski Centralnej jej największym subregionem pozostaje Łódź. Miasto oprócz pełnienia funkcji administracyjnych, kulturowych i edukacyjnych jest głównym ośrodkiem przemysłowym i logistycznym. Całkowity popyt dla samej Łodzi w latach 2018-2022 wyniósł ponad 1,6 mln mkw., co daje średnią roczną na poziomie ponad 328 tys. mkw. wynajętej powierzchni. Firma AXI IMMO prezentuje dane z raportu "Potencjał i znaczenie rynku powierzchni magazynowo-produkcyjnych w Łodzi".

Dawny kamieniołom, przekształcony w zbiornik z krystalicznie czystą wodą, dysponujący absolutnie unikalnymi walorami krajobrazowymi – park Zakrzówek już dostępny dla mieszkańców. Ten ponad 50 ha park to niezwykła różnorodność oferty rekreacyjnej na zielonej mapie Krakowa.

Kolejne 91 nowych autobusów (w tym zeroemisyjnych) trafi na drogi Wrocławia i gmin Aglomeracji Wrocławskiej. Wydział Transportu Urzędu Miejskiego Wrocławia ponowił przetarg na „świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego organizowanego przez Gminę Wrocław na terenie Wrocławia oraz Gmin Wisznia Mała, Długołęka i Czernica”.

Największy w historii PKP Intercity program inwestycyjny nie zwalnia tempa. We Wrocławiu, na terenie tamtejszej stacji postojowej, wmurowany został kamień węgielny pod budowę w pełni zautomatyzowanej eko-myjni. Wykonawcą będzie Mostostal Warszawa. Warta 37 mln zł inwestycja spełni wszystkie standardy ekologiczne i jest kolejną w ramach rozbudowy, modernizacji i poprawy warunków pracy w stacjach postojowych narodowego przewoźnika.

Polskie Linie Lotnicze LOT pozyskają trzy nowe samoloty Embraer 195-E2 od amerykańskiego leasingodawcy Azorra. Nowe Embraery dołączą do floty narodowego przewoźnika między końcem lipca a wrześniem tego roku.

Kolejna sieć w Polsce zmniejsza ilość swoich sklepów i hurtowni. Tym razem na taki krok zdecydował się notowany na warszawskiej giełdzie Eurocash S.A. Ta ogólnopolska sieć sklepów i hurtowni spożywczych wdrożyła głęboki plan oszczędnościowy, który ma pomóc tej spółce zrównoważyć wpływ wzrostu płacy minimalnej na wyniki firmy.

Droga ekspresowa S61 ma już ponad 200 z docelowych 220 kilometrów. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) oddała do ruchu przedostatni odcinek od Ostrowi Mazowieckiej do Śniadowa. Tym samym w budowie całej S61 została już tylko 13-kilometrowa obwodnica Łomży, której przejezdność po jednej jezdni osiągniemy w połowie przyszłego roku.